Wat weerhoudt ons om te ‘voelen’?

Mijn vorige blog ging over de ‘de kunst van het afstemmen’, maar wat maakt afstemmen op je lichaam en je voelend vermogen nu eigenlijk een kunst? Is het niet zo dat we hier van nature mee worden geboren en het dus altijd al doen?

Om deze vraag te beantwoorden, wil ik je vragen of je bij het lezen van deze zin je billen op de stoel voelt of je voeten op de grond. Waarschijnlijk voelde je ze pas na het lezen van de vorige zin en werd je er opeens van bewust dat er billen en voeten zijn.

Blijkbaar is het lastig om ons lichaam te voelen wanneer de aandacht gericht is op iets anders, zoals bijvoorbeeld ons werk of het lezen van deze blog. We moeten dan bewust de aandacht op het lichaam richten om het ook te kunnen ervaren en te voelen. Dat doen we bijvoorbeeld ook in een yogales.

Als we dat doen ontdekken we opeens dat er spanning is in de schouders of dat het lichaam stijf is geworden en wil bewegen. Of juist erg moe is en wil rusten.

Waar is je aandacht?

Vaak laten we het echter na om het lichaam bewust te voelen en te ervaren, doordat onze aandacht naar zoveel verschillende zaken uitgaat. Als ik het bij mezelf naga, merk ik dat mijn aandacht voornamelijk bij mijn gedachten en zintuigelijke waarnemingen verblijft. Met dat laatste bedoel ik dat ik vaak bezig ben met wat ik zie, hoor, ruik, proef of aanraak. Wanneer mijn aandacht bij mijn gedachten is, merk ik dat ik veelal bezig ben met zaken die al zijn gebeurt of die nog moeten plaatsvinden. Het is interessant om dat ook eens bij jezelf na te gaan, door een bepaalde tijd goed op te letten waar je aandacht naar toe gaat.

Uitgaande van mijn eigen ervaring, raakt mijn aandacht doorgaans dus gevangen in het denken en de dingen die ik waarneem. Dit maakt dat het op die momenten lastig is om te voelen hoe het met me is en wat er op dat moment in me leeft.

Je kunt je natuurlijk afvragen of het dan belangrijk is om te voelen hoe het met je is en ik durf daarover te stellen; het is cruciaal, want het is een onderdeel van wie je bent. Als je een onwillekeurig persoon hier naar zou vragen, dan is de kans groot dat deze persoon aangeeft dat hij/zij zoveel mogelijk zichzelf wil zijn. Jij toch ook?!

Het vluchten van ons gevoel

Maar…doet dat antwoord wel recht aan de werkelijkheid? Want zoals zojuist beschreven zijn we vaak maar een deel van onszelf, waarbij we vooral verbinding hebben met ons hoofd en maar relatief weinig met ons lichaam en ons gevoel. Hoe volledig onszelf zijn we dan eigenlijk?

Ik durf hierbij nog eens stap verder te gaan…in mijn ogen doen we namelijk bewust ons best om niet te hoeven voelen. Omdat we bang zijn om op ons gevoel te vertrouwen en moeite hebben te accepteren wat ons gevoel ons wil vertellen.

Mogelijk roept deze stelling weerstand bij je op of herken je het direct. Laat ik er in ieder geval een paar voorbeelden bij geven.

• Je hebt een pittige dag op het werk gehad en komt moe en leeg thuis. Wat ga je doen? Gooi er een paar bakken koffie tegenaan en ga je weer door? Of pak je zo snel mogelijk je smart phone om te Facebooken, ga je achter je labtop zitten om te surfen, of zet je de TV aan? Samen met een zak chips, met het idee om even te ontspannen en te genieten van iets lekkers.
• Je merkt dat je onrustig bent. Wat ga je doen? Ga je net zo lang sporten totdat je uitgeput bent en weer rust in je hoofd hebt? Spreek je met vrienden af om voldoende afleiding te hebben en daardoor de onrust niet meer te hoeven voelen?
• Je hebt ruzie gehad met je partner. Wat ga je doen? Je voleten aan pizza, sigaretjes roken of met je vrienden flink zuipen in de kroeg?

Het zijn zomaar een paar voorbeelden, misschien herken je ze en misschien ook niet. Waar het mij om gaat is dat we regelmatig op zoek zijn naar prikkels om niet te hoeven voelen wat er is. Activiteiten die onze aandacht gevangen houden en onze sensitiviteit afstompen.

Het is in mijn ogen ook begrijpelijk dat we deze tactieken toepassen, aangezien we in een wereld leven waar zo veel prikkels op ons afkomen, dat de verwerkingstijd tekort schiet. We moeten iets doen om in die storm van prikkels te blijven staan. Dus sluiten we ons vermogen om te voelen gedeeltelijk af en vertrouwen we op ons hoofd om de storm aan prikkels te ordenen en te controleren.

Alhoewel het begrijpelijk is, vind ik het wel jammer dat we daarmee een belangrijk deel van ons potentieel, van wie wij zijn, afsluiten. Het resulteert in mensen die ik tegenkom in mijn coaching en realiseren dat ze hun hele leven een deel van zichzelf hebben gemist en vergeten zijn hun gevoel te laten meespelen in hun belangrijke levenskeuzes. In de extreme gevallen zijn ze verleerd überhaupt te voelen wat er in hun leeft. Telkens heeft hun gevoel de deksel op zijn neus gekregen en op een gegeven moment blijft het maar in de schaduw wegkwijnen.

Sla niet die weg in! Wordt wakker en besef je dat je een voelend wezen bent. Waardeer en vertrouw erop wat je gevoel jou te vertellen heeft. Ook als dat je ongemakkelijk of verdrietig maakt. Veroordeel je gevoel niet, als het niet is zoals je wilt, maar gebruik het als kompas om te zijn wie je bent!

Chris Kleinschmidt